طوطی برزیلی پرنده‌ای کوچک است که اندازه آن بین ۱۳ تا ۱۷ سانتی‌متر و وزن آن بین ۴۰ تا ۶۰ گرم است. این نوع طوطی کوچک‌ترین نوع طوطی در جهان بوده که به همین منظور در ایران آن را طوطی کتوله نیز گفته اند، و از مشخصات آن ضخامت بدن، کوتاهی دم، تیزی و بزرگی نسبی منقار می‌باشد. در طبیعت این پرنده به رنگ سبز است، اما گونه اهلی آن رنگ‌های بسیار متنوعی دارد. برخی از گونه‌های طوطی برزیلی در اطراف چشم یک حلقه سفید دارند که به آنها eye ring می گویند،و برخی فاقد این حلقه می‌باشند. چهار گونه از این پرنده حلقه¬ای سفید رنگ در اطراف چشم خود دارند که این چهار گونه عبارتند از: طوطی برزیلی فیشر، طوطی برزیلی سیاه گونه، طوطی برزیلی نقابدار و طوطی برزیلی لیلیان. پنج گونه باقی‌مانده که عبارتند از: طوطی برزیلی ماداگاسکار، طوطی برزیل صورت قرمز، طوطی برزیلی صورت هلویی، طوطی برزیلی آبسینیان و طوطی برزیلی سوین درین فاقد حلقه مذکور می‌باشند. زادگاه این پرنده قاره آفریقا است و از آن جا به سایر نقاط جهان برده شده‌است. طوطی برزیلی جزو پرندگان زینتی محبوب خانواده‌ها به‌شمار می‌رود و اروپاییان به آن مرغ عشق می‌گویند و این تصمیم به علت این است که این پرنده به صورت جفت نگهداری شده و تمامی وقت خود را در کنار یکدیگر گذرانده و رابطه‌ای بسیار صمیمی بین نر و ماده وجود دارد و یک جفت معمولاً تا آخر عمر با یکدیگر زندگی کرده و نر و ماده برای ساعت‌های طولانی کنار یکدیگر نشسته و بال‌های یکدیگر را تمیز و آراسته می‌کنند.
حال شاید برای شما سوال پیش آمده باشد که چرا به این طوطی زیبا طوطی برزیلی گفته میشود؟ به نظر میرسد این طوطی ابتدا از برزیل وارد ایران شده باشد، البته که مستندی در دست نیست و این تنها حدس خود من است.
چون نمیتوان علت دیگری برای پرنده ای که زادگاهش آفریقا هست پیدا کرد.

تاریخچه اهلی شدن طوطی برزیلی

جانورشناسان معتقدند که زیست گاه اولیه طوطی برزیلی، قاره آفریقا می‌باشد و از نه گونه شناخته شده این پرنده، هشت گونه آن متعلق به قاره آفریقا و یک گونه آن که «طوطی برزیلی سرخاکستری» است متعلق به جزیره ماداگاسکار است که یکی از جزایر آفریقا به‌شمار می‌رود. تاریخچة اهلی شدن این پرنده مشخص نیست و به نظر می‌رسد که برای اولین بار توسط بومیان آفریقا اهلی شده باشد. «طوطی برزیلی صورت قرمز» اولین گونه طوطی برزیلی بود که به اروپا وارد شد و در نقاشی‌های سده ۱۶ میلادی این پرنده دیده می‌شود. البته قابل ذکر است که تعدادی از سایر گونه‌های این پرنده بعد از سال ۱۸۰۰ م شناسایی گردید و به نظر می‌رسد که ناوگان‌های نظامی کشورهای استعماری که برای تهیه برده عازم آفریقا می‌شدند، در بازگشت سعی می‌کردند که علاوه بر بردگان، پرندگان و حیوانات شگفت انگیز آفریقایی را به اروپا منتقل نمایند و به نظر می‌رسد که طوطی برزیلی نیز در این دوره وارد اروپا گردید و چندی نگذشت که به علت زاد و ولد آسان، تعداد آن در اروپا فزونی گرفت. برخی از گونه‌های این پرنده نظیر: «طوطی برزیلی سیاه گونه» در سال ۱۹۰۸م و گونه «طوطی برزیلی لیلیان» در سال ۱۹۲۶م برای اولین بار به قاره اروپا وارد شدند. از تاریخ ورود این پرنده به ایران اطلاع دقیقی در دست نیست و به نظر می‌رسد که بیش از چند دهه از ورود آن به ایران نمی‌گذرد، این پرنده در حال حاضر پرورش دهندگان زیادی در ایران دارد که اقدام به تکثیر آن کرده و از آن جوجه گرفته و جوجه را به بازار فروش عرضه می‌نمایند.

انواع نژاد و رنگهای طوطی کتوله

نژادهای این طوطی زیبا به ۹ دسته کلی تقسیم شده که برخی از آنها عبارت اند از:
۱صورت هلویی که در میان پرورش دهندگان زرد صورت هلویی و سبز آن بیشتر دیده میشود.

۲فیشر: که شامل فیشر سبز، فیشر طلایی یا زرد یا لوتینو و فیشر سفید یا آلبینو میباشد.
۳ طوطی برزیلی نقاب دار
۴- طوطی برزیلی لیلیان
۵- طوطی برزیلی سیاه گونه
۶- طوطی برزیلی ماداگاسکار
۷- طوطی برزیلی آبسینیان
۸- طوطی برزیلی صورت قرمز
۹- طوطی برزیلی سوین درین
است.
البته همان طور که گفتم این تنها گونه های اصلی را شامل میشود و در تکثیر قفسی اسامی و رنگ های مختلفی با در هم آمیختن ژن ها و نژاد های مختلف، به وجود آمده است.در ادامه گالری ای از تساویر این پرنده زیبا از تکثیر سالن خودم قرار میدم تا هم لذت ببرید و هم با طوطی برزیلی بیشتر آشنا بشید